Dzisiejszy wpis mógłbym opatrzyć podtytułem „z pamiętnika psychoterapeuty”. Zainspirowała mnie bowiem do niego historia klientki, która niedawno przyszła na pierwszą wizytę. Opowiedziała mi co nieco o sobie i o tym, że podjęła już dwie próby psychoterapii, ale nie udało jej się osiągnąć tego co chciała. W czasie jednego z podejść była poproszona o opowiedzenie swojej historii życia. Zrobiła to i, co nie jest pewnie jakimś zaskoczeniem, natychmiast wróciły do niej bardzo intensywnie różne trudne i niosące emocje wspomnienia. Według słów klientki, jej terapeutka nie bardzo umiała jej pomóc konstruktywnie sobie poradzić z tym co się pojawiało. Klientka przyszła do mnie, bo jak powiedziała, czuje, że teraz chce spróbować z mężczyzną. A potem ze smutkiem stwierdziła, że pewnie będzie musiała znów przejść przez opowiadanie swojej przeszłości i zapytała czy to naprawdę ma sens, bo teraz to znów wszystko wraca, są emocje i nic z tego nie wynika.
Zapytałem ją w jaki sposób sobie przypomina, czy tak, jakby widziała siebie i uczestników zdarzeń na jakimś ekranie, czy tak, jakby patrzyła swoimi oczyma z tamtego czasu. Odpowiedź brzmiała: „Ja jestem tym dzieckiem i patrzę z poziomu dziecka!”. Poprosiłem ją, żeby wybrała sobie coś, co przypomina jej się ostatnio szczególnie często i wiąże się z obezwładniającymi ją emocjami i wyobraziła sobie, że ogląda to na ekranie, że widzi siebie i inne osoby, otoczenie, że jest to kadr taki jakby ktoś (np. Karlsson z Dachu) zajrzał przez okno – przy okazji osiągnąłem efekt rozluźnienia, Karlsson to był zabawny gość, kto nie czytał niech zajrzy do jednej z książek Astrid Lindgren o tym jegomościu.
O rety… – powiedziała. – To tak można?
Ano można. Można jeszcze odsunąć obraz od siebie, automatycznie go zmniejszając. Można zmienić nasycenie kolorów, natężenie dźwięków i inne parametry.
Dzięki temu zyskujemy dystans do wydobywanego z pamięci doświadczenia. I nie są to „czary” ani „pseudonauka” (swoją to słowo nie ma sensu), bowiem techniki stosowane w NLP mają oparcie w pojawiających się ostatnio coraz częściej badaniach. Choćby tym: Davis, J. I., Gross, J. J., & Ochsner, K. N. (2011). Psychological distance and emotional experience: What you see is what you get. Emotion, 11(2), 438-444. Eksperymentalnie zbadano w nim, że wyobrażone obrazy, które są „dalej” i są zgodnie z regułami perspektywy automatycznie mniejsze niosą mniej ładunku emocjonalnego, niż te, które są bliżej i są większe.
A w coachingu?
Obserwuję różne grupy dla coachów na FB lub LinkedIn. Pojawiają się w nich regularnie pytania świadczące o kompletnej bezradności wobec przeżywanych przez klientów emocji, np. pod wpływem wspomnień porażki. No bo przecież coach „nie radzi”, „nie podpowiada”, „nie ocenia”… on tylko zadaje pytania.
Tymczasem coach (a także psychoterapeuta, czy mediator) wyposażony w narzędzia wywodzące się z NLP potrafi skutecznie wskazać klientowi sposoby, które umożliwią mu jak najbardziej konstruktywne sposoby zmierzenia się z wyzwaniami (w tym wypadku z emocjami, generowanymi przez wspomnienie lub przez jakiś sposób postrzegania rzeczywistości). Enelpowcy mówią o tym „pozycje percepcji”, asocjacja-dysocjacja, submodalności.
Jeżeli ten wpis cię zainspirował i chcesz dowiedzieć się czegoś więcej to zapraszamy na jedyny w Polsce kurs Praktyk NLP zgodny w 100% z wymaganiami IANLP!
[the_ad id=”1164″]
Inne badania na ten temat:
McClelland, A., Kemps, E. and Tiggemann, M. (2006), Reduction of vividness and associated craving in personalized food imagery. J. Clin. Psychol., 62: 355–365. doi:10.1002/jclp.20216
Hyman, E.I, Jr.,Pentland J. (1996) The Role of Mental Imagery in the Creation of False Childhood Memories Journal of Memory and Language Volume 35, Issue 2, April 1996, Pages 101-117
Mcisaac, H.K. & Eich, E. Psychonomic Bulletin & Review (2002) 9: 146. https://doi.org/10.3758/BF03196271
When the “I” Looks at the “Me”: Autobiographical Memory, Visual Perspective, and the Self
G. Frank, Mark & Gilovich, Thomas. (1989). Effect of Memory Perspective on Retrospective Causal Attributions. Journal of personality and social psychology. 57. 399-403. 10.1037//0022-3514.57.3.399.
Ayduk, Ö., & Kross, E. (2010). From a distance: Implications of spontaneous self-distancing for adaptive self-reflection. Journal of Personality and Social Psychology, 98(5), 809–829. http://doi.org/10.1037/a0019205
Libby, L.K., & Eibach, R.P. (2011). Visual perspective in mental imagery: A representational tool that functions in judgment, emotion, and self-insight. In M.P. Zanna and J.M. Olson (Eds.), Advances in Experimental Social Psychology (Vol. 44, pp. 185 – 245). San Diego: Academic Press.